جزیره آشوراده بندر ترکمن تنها جزیره ایرانی دریای خزر

آشوراده تنها جزیره ایران در دریای خزر که منطقه ای خالی از سکنه و متروک در استان گلستان است و یکی از با آرامش ترین ساحل های کشور ایران می باشد.
آدرس : آشوراده بزرگ ترین جزیره ایرانی دریای خزر است که در میان کاله بندر ترکمن قرار گرفته و با بندر ترکمن ۱۰ کیلومتر فاصله دارد و فاصله اش تا گرگان هم ۴۰ کیلومتر است.
این جزیره زیبا در ابتدا دارای سکنه بوده است اما با گذشت زمان و بالا آمدن آب دریای مازندران و سخت شدن شرایط آشوراده خالی از سکنه شد با این حال هنوز مکانی آرامش بخش و جذاب است.
این جزیره تا سال های پیش با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری شرکت تعاونی روستایی مدرسه راهنمایی مغازه مسجد و حسینیه بیش از ۱۰۰۰ نفر سکنه داشته است که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه وری و ماهی گیری مشغول بوده اند اما در سال ۱۳۷۲ به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و رخ دادن سیل مردم جزیره آنجا را ترک کردند و الان خالی از سکنه هست.
۴۰٪ خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می آید.
برای دسترسی به جزیره آشوراده تنها می توانید از قایق های بومی و محلی استفاده کنید چرا که حتما باید گذری از آب های دریا داشته باشید تا به جزیره برسید.
آشوراده در زبان محلی ترکمنی به معنای جزیره آشور است البته محلی ها و ساکنان قدیمی این منطقه آن را به نام مال آشیر می شناسند در این نام مال به معنی دام و آشیر به معنی رساندن است که با هم رساندن دام معنا می دهد دلیل این نام گذاری هم این است که در گذشته ها این جزیره چراگاه خوبی برای حیوانات بود و در نظر دامداران اهمیت خاصی داشت جالب است بدانید دامداران برای بردن دام هایشان به جزیره از قایق استفاده می کردند.
جزیره آشوراده در زمان های دور و دراز گذشته تنها محدود به همین یه جزیره نبود بلکه دو جزیره ی دیگر نیز در جوار آن و در قلب دریای خزر وجود داشتند که با گذشت زمان و تغییراتی که در شرایط جوی به وجود آمد ، اکنون تنها بازمانده ی آن ها جزیره آشوراده است و دو جزیره ی دیگر زیر آب های خزر مدفون شدند کمی ناراحت کننده است با این حال می توان همچنان خوشحال بود که این جزیره به عنوان تنها جزیره ی باقی مانده در دریای خزر وجود دارد و امکان دسترسی به آن هست.
با این حال جزیره آشوراده به واسطه زیر آب رفتن دو جزیره ی دیگر مدتی از سکنه خالی شد و تنها افتاد همچنین بخش اعظمی از وسعت آن کاهش پیدا کرد جزیره آشوراده در گذشته وسعتی برابر با ۱۲۰۰ هکتار داشت که اکنون تنها ۴۰۰ هکتار آن به صورت خشکی باقی مانده است.

فاصله گرگان تا جزیره آشوراده

جاهای دیدنی بندر ترکمن

نام جزیره آشوراده از روستایی با همین نام در حوالی بندرترکمن گرفته شده است.
این روستا در ۲۵ کیلومتری بندرترکمن قرار دارد و دارای آب و هوایی دلپذیر و مطبوع است.
مردم این منطقه افرادی مهمان نواز و دوست داشتنی هستند که عده ی زیادی از آن ها به زبان ترکی محلی سخن می گویند با این حال به طور کامل بر زبان فارسی اشراف دارند.

چگونه به جزیره آشوراده برویم

جزیره آشوراده از بابت عضویت در پناهگاه حیات وحش ، منطقه ای مهم و قابل توجه در استان به شمار می رود چرا که در تمامی فصول سال میزبانی مهمان نواز برای پرندگان و مرغان مهاجر بوده و هست.
حدود نیمی از خاویار این محصول ارزشمند و قیمتی در ایران در حوالی جزیره آشوراده تامین می شود بنابراین می توان جزیره آشوراده را از لحاظ تاثیر گذاری اقتصادی در رتبه ی بالایی دسته بندی کرد.
پرندگان بومی آن عمدتا قرقاول و دراج و پرندگان مهاجر آن شامل انواع کاکائی ، گیدانشاه ، چوب پا ، پرستوی دریایی و گلایول ، انواع قو ، اردک ، فلامینگو ، پلیکان و غاز است که در فصول مختلف سال به شبه جزیره میانکاله و جزیره آشوراده مهاجرت می کنند.

فاصله بندر ترکمن تا جزیره آشوراده

آشوراده در دوره حکومت صفویان به عنوان یک شکارگاه مورد توجه قرار می گیرد.
ساخت آشوراده طبق برخی منابع تاریخی به خواست و کوشش پطر کبیر برمی گردد که قصد داشت مرزهای روسیه را گسترش دهد ، بر شمال ایران چیره شود و به هندوستان دست اندازی کند اما این اهداف با مرگ پطر کبیر و آغاز حکومت نادرشاه افشار در ایران به سرانجام نرسید و روس ها مجبور به عقب نشینی شدند. در این دوره تجارت بین شمال ایران و روس ها دچار وقفه شد و شورش ترکمن ها نیز اوضاع تجارت را بدتر کرد.
محمد شاه قاجار برای غلبه بر ترکمن های جزیره آشوراده دست به دامان روس ها شد.
روس ها به سرعت پنج کشتی جنگی خود را در ساحل آشوراده مستقر کردند و وارد منطقه شدند و ابتدا شبه جزیره میانکاله را تصرف کردند و پایگاه نظامی خود را در بخش شرقی جزیره ساختند.
جالب است بدانید که پیش از ورود کشتی های روس به منطقه ، اردشیر میرزا والی مازندران توانسته بود که ترکمن های شورشی را سرکوب کند و روس ها نه تنها کمکی به سرکوب شورشیان نکردند، بلکه پس از رسیدن به منطقه، داد و ستد با ترکمانان را پایه ریزی کردند. پس از این اتفاق ها، روس ها برای سالیان متمادی از جنگ جهانی اول تا پایان جنگ جهانی دوم، جزیره آشوراده را اشغال کردند.
روس ها پس از این توافق در جزیره آشوراده، پادگان نظامی، درمانگاه، خانه های مسکونی و یک کلیسای چوبی ساختند.
در حقیقت آشوراده در آن زمان، محلی برای رقابت استعمار روس و بریتانیا بود. در نهایت پس از سقوط تزارها، انقلاب کمونیستی روسیه و تشکیل دولت شوروی، در ۲۶ فوریه سال ۱۹۲۱، عهدنامه مودت ایران و روسیه در مسکو به امضای دو طرف رسید و روسیه در این عهدنامه تعهد داد که به اشغال آشوراده پایان دهد.
از زمان اشغال جزیره آشوراده توسط روس ها هیچ اثری باقی نمانده است.
کلیسای چوبی ساخته شده توسط روس ها به طور کامل از بین رفته است و قلعه روسها نیز که در زمان پهلوی اول مرمت شده بود و با تغییر کاربری به عنوان پاسگاه ژاندارمری از آن استفاده می شد، تخریب شده است. خانه وزیرمختار روس نیز در حال تخریب است.
آشوراده دارای امکاناتی چون پاسگاه ژاندارمری ، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، سینما، دکان های پارچه فروشی، بقالی و قهوه خانه، مسجد و حسینیه بود و بیش از ۱۰۰۰ نفر سکنه تا سال ها پیش در این جزیره زندگی می کردند اما بالا آمدن سطح آب و وقوع سیل در سال ۱۳۷۲، مردم را مجبور به ترک این منطقه کرد.
اهالی آشوراده به مشاغلی چون دامداری، کارگری، پیشه وری و ماهی گیری مشغول بوده اند. در حال حاضر تنها صیادان و ساکنان شیلات در آشوراده ساکن هستند و سایر مردم این جزیره در شهرهای اطراف زندگی می کنند.
جزیره آشوراده در گذشته به دلیل موقعیت مکانی خود، از نظر اقتصادی و تجاری اهمیت بسیاری برای کشور داشته است.
همین امر سبب شد که توجه دولت های خارجی از جمله روسیه و بریتانیا معطوف این جزیره شود. در نهایت، در سال 1215 خورشیدی، جزیره آشوراده به اشغال روسیه در آمد.
در دوران حکومت ناصر الدین شاه قاجار و همزمان با سقوط دولت روسیه و به همت و تلاش امیرکبیر، در سال 1271 خورشیدی، پیمان دوستی و مودت میان ایران و روسیه شکسته شد. بر اساس یکی از بندهای این پیمان، جزیره آشوراده به ایران بازگردانده شد.
این جزیره بندر ترکمن، تا پایان جنگ جهانی دوم در دست روس ها باقی ماند. روس ها در این جزیره تعدادی خانه مسکونی، قلعه، کلیسا و بیمارستان بنا کردند. با گذشت زمان تمامی این ساختمان ها از میان رفتند و جز بخش کوچکی از قلعه های آن، اثری از بناهای روسیه باستان باقی نمانده است.

بازارچه آشوراده

به بندر ترکمن می روید و از آنجا اسکله روی دریای خرز می روید.
در اسکله بازارچه های صنایع دستی هست که لباس های ترکمنی می فروشند و رستوران هایی که می توانید غذاهایی مثل بورک(نانی که داخلش گوشت چرخ کرده و پیاز دارد) یا شیرینی هایی مثل قاطلمه و پیشمه و دونات بخرید و بعد سوار قایق هایی شوید که پول و بلیطی هستند و شما را به آشوراده می رسانند و همانجا توقف می کنند تا شما گشتتان را در جزیره بزنید و بعد به بندر ترکمن برتان می گردانند.
کل جزیره را نیم ساعته می شود گشت و پرنده ها و اسب های وحشی را دید.
جزیره آشوراده در کدام استان قرار دارد؟ جزیره آشوراده در استان گلستان قرار گرفته است.
مساحت جزیره آشوراده چقدر است؟ مساحت این جزیره در گذشته ۱۲۰۰ هکتار و بعد از وقوع سیل ۴۰۰ کیلومتر است.
نام پیشین جزیره آشوراده چیست؟ نام پیشین جزیره آشوراده آبسکون بوده است.
آشوراده یکی از جاهای دیدنی استان گلستان است که مقصد گردشگری برای سفر است.

در تاریخ 16 مرداد 1402 این مطلب نوشته شده است.

دسته بندی : جاهای دیدنی گلستان و گرگان